Drewniany Kościół z Nowosolnej: perła łódzkiej architektury
Wprowadzenie
Kościół pw. św. Andrzeja Boboli, dawniej zbór ewangelicki z Nowosolnej, jest jednym z najbardziej wyjątkowych zabytków znajdujących się w Skansenie Łódzkiej Architektury Drewnianej. Jego historia, architektura i znaczenie kulturowe stanowią cenny wkład w zrozumienie wielokulturowości i historycznego dziedzictwa Łodzi i okolic.
Historia i znaczenie
Kościół wybudowano w 1846 roku we wsi Nowosolna, która stała się częścią Łodzi dopiero w 1988 roku. Początkowo pełnił funkcję parafialnego zboru ewangelickiego dla społeczności niemieckich kolonistów. Po II wojnie światowej stał się świątynią nowo utworzonej parafii katolickiej pw. św. Andrzeja Boboli. Przeniesienie kościoła do skansenu w latach 2006-2008 było kluczowym działaniem, które uratowało go przed zniszczeniem i pozwoliło na zachowanie dla przyszłych pokoleń.
Architektura i wygląd
Kościół zbudowano z drewna modrzewiowego i posadowiono na cementowej podmurówce. Charakteryzuje się murowaną fasadą i konstrukcją sumikowo-łątkową. Trójspadowy dach kryty blachą wieńczy ośmioboczna wieżyczka. Wnętrze kościoła jest jednonawowe, wzbogacone emporami, które wspierają drewniane kolumny. Wystrój wnętrza utrzymany jest w prostym, lecz eleganckim stylu, z drewnianym ołtarzem i amboną.
Przeniesienie i konserwacja
Przeniesienie kościoła (w latach 2006-2008 )do skansenu było skomplikowanym procesem, który wymagał precyzyjnej konserwacji. Udało się zachować 95% zabytkowej substancji, co świadczy o wysokim poziomie prac konserwatorskich. Murowaną fasadę zrekonstruowano, a wnętrze kościoła poddano starannej renowacji, zachowując jego historyczny charakter.
Symbol wielokulturowości
Kościół pw. św. Andrzeja Boboli jest symbolem wielokulturowości Łodzi. Jego historia odzwierciedla zmieniające się losy miasta, które od zawsze było tyglem różnych kultur i religii. Od ewangelickiego zboru niemieckich osadników po katolicką świątynię - kościół ten przetrwał różne epoki i przemiany, pozostając świadkiem bogatej i często trudnej historii regionu.
Detale architektoniczne
Fasada kościoła jest murowana, a korpus ma konstrukcję sumikowo-łątkową. Elewacja frontowa charakteryzuje się gzymsem i ząbkowym fryzem, który oddziela płaszczyznę ściany od szczytu. Drzwi są flankowane dwiema parami pilastrów, a nad nimi znajduje się malowidło przedstawiające patrona kościoła, św. Andrzeja Bobolę.
Wnętrze kościoła to przestrzeń jednonawowa, wzbogacona emporami sięgającymi do 2/3 długości kościoła. Dźwigają je drewniane podpory – kolumny o kanelowanych trzonach. Balustrady empor są pełne, podzielone na płyciny i ozdobione skromnym, malowanym ornamentem.
[Miejsce na zdjęcie ołtarza i ambony]
Centralnym elementem wyposażenia wnętrza jest drewniany ołtarz typu sarkofagowego, w którym umieszczono obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Ołtarz i ambona są pomalowane na kremowobiało, a powierzchnia ornamentów snycerskich jest pozłacana.
Podsumowanie
Drewniany kościół w Nowosolnej jest nie tylko cennym zabytkiem architektury drewnianej, ale także ważnym elementem dziedzictwa kulturowego Łodzi. Jego obecność w Skansenie Łódzkiej Architektury Drewnianej pozwala na lepsze zrozumienie i docenienie wielokulturowej przeszłości miasta. Dzięki staraniom konserwatorów i historyków, kościół ten nadal może inspirować i edukować kolejne pokolenia.
Źródła:
Wikipedia : Kościół w skansenie łódzkiej architektury drewnianej
Książka: Drewniany Kościół św. Andrzeja Boboli – dawny zbór ewangelicki z Nowosolnej
Autor: Agnieszka Szygendowska
